Book(s) of the Day
MORANTE Elsa
De Geschiedenis [roman] (vert. van La Storia - Uno scandalo che dura da diecimila anni - 1974)

3de druk in het Nederlands. Pb, in-8, 624 pp. Noot LT: Uit het Italiaans vertaald door Frédérique van der Velde, die vergeten is de ondertitel - 'Uno scandalo che dura da diecimila anni' - ook te vertalen. Ook de uitgever laat na die veelzeggende ondertitel te vermelden. En laat dat schandaal - het schandaal van de macht, de ongelijkheid en de onderdrukking - nu net het centrale thema zijn van deze verbluffende roman (met expliciet documentaire verwijzingen).

Wordt beschouwd als de sterkste roman van Morante (°Roma, 1912-1985; van 1941 tot 1961 echtgenote van Alberto Moravia), waarmee ze zich - vrij laat overigens, ze was de zestig voorbij - in de rij van wereldauteurszie hieronder schaart. En het is inderdaad een meesterwerk. In 1986 door Luigi Comencini verfilmd voor TV met Claudia Cardinale in de hoofdrol. Het slothoofdstuk bevat in telegramstijl de geschiedenis van het geweld van 1947 tot 1974. Daarmee situeert Morante haar oorlogsgeschiedenis op een continuüm (il scandalo) dat geen einde heeft. Tegelijk wordt duidelijk dat traumatiserende gebeurtenissen van dertig jaar geleden voor overlevenden onwisbaar in hun geheugen gegrift en slechts een milliseconde verwijderd zijn. Dat laatste wordt overigens bewezen door recent psychologisch onderzoek: herinneringen kennen geen lineaire tijdlijn. Herinneringen zijn een zeer nabij labyrint.

Morante wilde met haar roman de massa bereiken en ze droeg hem zelfs op aan de anafabeten: 'Por el analfabeto a quien escribo'.

Over het prille begin van Israël (1946) is ze scherp, scherper en eerlijker dan men vandaag (2023) over Israël durft te schrijven: 'In Palestina blijkt een vreedzame coëxistentie tussen Arabieren en joodse immigranten onmogelijk. Joodse terreur en Arabische tegenterreur.' (373)



* Situering op een tijdlijn:
1944: Malaparte, Kaputt
1948: Walschap, Zwart en Wit
1949: Malaparte, La Pelle
1952: Céline, Voyage au bout de la nuit
1952: Kleist, Auch Du warst dabei
1956: Remarque, Der schwarze Obelisk
1957: Moravia, La Ciociara
1958: Levi, Se questo è un uomo
1959: Grass, Die Blechtrommel
1973: Solzjenitsyn, Goelag
1974: Morante, La Storia
1978: Lewis, Naples '44
---
De auteurs die niet leefden tijdens WO II hebben eveneens deze periode belicht:
2003: Mazzucco, Vita
2015: Pennacchi, Canale Mussolini: Parte seconda - 2015
MORANTE Elsa@ wikipedia
€ 25.0
HOLLAND James
Het verdriet van Italië. Het oorlogsjaar 1944-1945 (vert. van Italy's Sorrow. A Year of War, 1944-1945)
Dikke pb, in-8, 622 pp., kaartjes, foto's, bibliografie, index. Vertaal door Corrie van den Berg. Voor een deel gebaseerd op interviews met overlevenden.
Kritiek Lucas Tessens:
1) Alhoewel het boek alle lof verdient en we het aanbevelen, is het voor ons een raadsel waarom de naam van Curzio Malaparte nergens voorkomt. De auteur van 'De Huid' (La Pelle) en 'Kaputt' wordt hier tekort gedaan.
2) Inzake het barbaarse optreden van de Goumiers (pp. 199-202), sterk veroordeeld door de auteur, blijft de rol van generaal Juin onderbelicht.
3) In de bibliografie missen we het boek van Alphonse Juin, 'La Campagne d'Italie' (1962) alsook - en dat is erger - 'De geschiedenis' (La Storia - 1974) van Elsa Morante. Uitgerekend Morante vergeten in je research over deze periode vinden wij eigenlijk onvergefelijk.
4) De kritiek van The Sunday Telegraph luidde als volgt: 'Holland beschrijft de Italianen op een opmerkelijk charmante manier; toch is het verdriet uiteindelijk gereserveerd voor de arme, niet-krijgshaftige Italianen wier antieke steden en dorpen werden verwoest door beide partijen.'
HOLLAND James@ wikipedia
€ 25.0
MORANTE Elsa
De verzamelde verhalen
Hardcover, linnen met witopdruk, stofwikkel, in-8, 476 pp. Uit het Italiaans vertaald en van een nawoord voorzien door Jan van der Haar.
Elsa Morante (Roma, 1912-1985).
Foto cover: Thurston Hopkins, Sad Songstress (Getty Images).
MORANTE Elsa@ wikipedia
€ 30.0
MORANTE Elsa
La Storia I + II (traduction de La Storia - Uno scandalo che dura da diecimila anni - 1974)
Broché, in-8, 535 + 442 pp. Traduit de l'Italien par Michel Arnaud.
MORANTE Elsa@ wikipedia
€ 20.0
New Arrivals
NN
Forminière 1906-1956
Textes en français. Exemplaire personalisé: 'Exemplaire de Monsieur Camille Piron'. Original black cloth with gilt and red letters on frontcover, 4to, 209 pp. Société Internationale Forestière et Minière du Congo. Illustrations, Photos, cartes. Liste des administrateurs. Statistiques de la production.
Two maps at the back in a special sleeve (= complete):
1 map of the Kasaï. Diamond mines and mining in Congo, Kasai.
1 map of Congo Belge.
Ajouté: carte du Président du Conseil d'Administration.
NN @ wikipedia
€ 40.0
PERNOUD Régine
Pour en finir avec le Moyen Age


Broché, in-8, 161 pp., notes bibliographiques, index.
Pernoud (°1909 +1998)
PERNOUD Régine@ wikipedia
€ 10.0
FAURE Jean-Louis, DEBRAY Régis (préface), FAVROD Charles-Henri ( Avant-propos)
J'ai vu les mêmes abrutis dénoncer les Juifs, puis tondre les femmes
Pb, poche, 75 pp. Sur l'hypocrisie.
FAURE Jean-Louis, DEBRAY Régis (préface), FAVROD Charles-Henri ( Avant-propos)@ wikipedia
€ 10.0
HOF J. (monnik van Egmond)
De abdij van Egmond van de aanvang tot 1573. Hollandse Studiën 5.
Hardcover, gebonden in blauw linnen, grote in-8, 527 pp., illustraties, kaartjes, bibliografische noten, bibliografie, index/register.

De Sint-Adelbertabdij is een benedictijnenabdij in Egmond-Binnen. De overblijfselen van de heilige Adelbert van Egmond rustten onder het altaar van de abdijkerk. Ook de West-Friese graven Dirk II, Aarnout, Dirk III, Dirk IV, Dirk V, Floris I en de Hollandse graaf Floris II werden er begraven.
De Sint-Adelbertabdij is de oudste abdij van Holland, gesticht aan het begin van de 10de eeuw door graaf Dirk I van West-Frisia als houten nonnenklooster. Dirk I schonk het nonnenklooster de bezittingen van de nabijgelegen kerk, die hij 15 juni 922 had gekregen van de West-Frankische koning Karel de Eenvoudige voor de hulp tegen opstandige vazallen. Dirk I liet het lichaam van Adelbert opgraven uit de kerk van Egmond en in het nonnenklooster herbegraven. Volgens de Vita S. Adelberti (985) zou Adelbert zelf de non Wulfsit hiertoe hebben opgedragen. De abdij ontwikkelde zich in de middeleeuwen tot een belangrijk religieus en cultureel centrum in West-Frisia en vervolgens van Holland, met een omvangrijke bibliotheek. Het adellijke huis Egmont is voortgekomen uit de advocati (voogden) van de abdij. Graaf Dirk II liet het houten nonnenklooster vervangen door een stenen gebouw en monniken overkomen uit de hervormde Sint-Pietersabdij in Gent. Gravin Petronilla van Saksen liet na het overlijden van haar echtgenoot Floris II in 1121 het gebouw afbreken en vervangen door een veel grotere kerk. Ze maakte haar kapelaan Ascellinus tot abt. In 1129 was het echter nodig deze abt te vervangen door Wouter uit de Sint-Pietersabdij van Gent, die orde op zaken moest stellen. In 1143 werd het hoofdaltaar van de nieuwe abdijkerk gewijd door de bisschop van Utrecht, in tegenwoordigheid van graaf Dirk VI en zijn vrouw, gravin Sophia.
In 1573 werd de abdij op bevel van Willem van Oranje verwoest door de watergeuzen onder leiding van Diederik Sonoy. Met de bezittingen van de abdij werd de oprichting van de universiteit van Leiden gefinancierd. De ruïnes, in de jaren 1660 geschilderd door Jacob van Ruisdael, bleven liggen tot rond 1800. Toen werden de laatste resten opgeruimd.
(src=wiki 20230318)
HOF J. (monnik van Egmond)@ wikipedia
€ 10.0
NOENS Ludo
Het verborgen Lourdes. Occulte broederschappen, verzwegen verschijningen, het geheim van Rennes-le-Château
Paperback, in-8, 206 pp., illustraties, bibliografische noten
NOENS Ludo@ wikipedia
€ 10.0
REMUE Alain, DE BOCK Wim
Zeg nooit nooit. 15 jaar cel vermiste personen
Paperback, in-8, 240 pp., portretten van de leden van de Cel.

De cel kwam tot stand tijdens de zaak Dutroux.
REMUE Alain, DE BOCK Wim@ wikipedia
€ 15.0
BEJCVZY Istvan
Een kennismaking met de middeleeuwse wereld
Paperback, in-8, 224 pp., illustraties, kaartjes, bibliografische noten, bibliografie, glossarium, lijst der pausen 399-1503, lijst koningen van Duitsland 843-1519, lijst koningen van Frankrijk 843-1515, lijst koningen van Engeland 871-1509, index/register.
BEJCVZY Istvan@ wikipedia
€ 10.0
BOUAZZA Hafid
Paravion (roman - 2003)
1ste druk. Hardcover, stofwikkel, 220 pp.

In het boek vertelt Bouazza het verhaal van drie generaties in een Marokkaans dorp, die alle drie de naam Baba Baloek dragen. De jongste van hen ziet hoe al zijn dorpsgenoten het dorpsleven inruilen voor een leven in Paravion, het land waar ze van dromen, en dat ze geschreven zien op de luchtpakketten die iedere week geleverd worden. Deze pakketten worden verstuurd door de reeds geëmigreerde dorpsgenoten die in Amsterdam wonen. Op deze manier blijft Baba Baloek alleen achter met de vrouwen van het dorp ...

Hafid Bouazza (Marokko, Oujda, 8 maart 1970 +29 april 2021) is een Marokkaans-Nederlandse schrijver. Bouazza behoort samen met Moses Isegawa en Abdelkader Benali tot de belangrijkste vertegenwoordigers van de zogeheten 'migrantenliteratuur'. Hij staat voorts bekend om zijn kritiek op de islam. In 2004 won hij De Gouden Uil voor zijn roman 'Paravion'. In 2014 huldigde De Vrije Gedachte hem als 'Vrijdenker van het Jaar'. Hafid Bouazza is de broer van Hassnae Bouazza, eveneens een schrijfster. Via Hassnae komen we terecht bij Femke Halsema (Haarlem, 25 april 1966) schrijfster en programmamaakster en sinds 12 juli 2018 de burgemeester van de gemeente Amsterdam.
BOUAZZA Hafid@ wikipedia
€ 11.5
BERNANOS Georges
De laatste op het schavot (vertaling van Dialogues des Carmélites - 1949) - Filmscenario/Theater
Pb, in-8, 168 pp. Uit het Frans vertaald door Frans van de Bilt. Bernanos (1888-1948) was een rooms-katholiek geïnspireerd Frans schrijver. Toneelpremière in 1952; opera hierop gebaseerd van Francis Poulenc in 1957; in 1959 (backcover vermeldt foutief 1960) verfilmd door Agostini & Bruckberger. Over het martelaarschap van de 16 Carmelitessen van Compiègne tijdens de Franse Revolutie. Politieke stellingname tegen de laïscisering. Parallel tussen lot van geestelijken tijdens de Terreur van de Revolutie en La Résistance (en jodenvervolging?) tijdens WO II. Bernanos legt de nadruk op de democratie in kloosterorden, op lotsverbondenheid, trouw en eedverbond, weliswaar beschouwd als fanatisme en leidend tot martelaarschap. Gebaseerd op historische feiten en geïnspireerd door de novelle van Gertrud von Le Fort, Die Letzte am Schafott (1937). Boeiende thematiek die actueel blijft.
BERNANOS Georges@ wikipedia
€ 35.0
ENGELS Philippe
De Clan Reynders
Paperback, in-8, 231 pp., bibliografische noten.
ENGELS Philippe@ wikipedia
€ 20.0
GREENE Graham
Alle Verhalen (vertaling van Collectes Stories)
Paperback, in-8, 448 pp.
GREENE Graham@ wikipedia
€ 10.0
DEAUVILLE Max, [DUWEZ Maurice 1881-1966]
Tot aan de Ijzer
Paperback, in-8, 302 pp., illustraties. Een ooggetuigenverslag van een frontarts. Verscheen oorspronkelijk in 1917 in Parijs in het Frans.
DEAUVILLE Max, [DUWEZ Maurice 1881-1966]@ wikipedia
€ 12.5
NN
2014-2018: Toeristische autoroute 14-18: 3 gidsen: Frontleven - Pionier - Ypres Salient
Pb, in-12, 60 + 64 + 56 pp., illustraties, roadmap.
NN@ wikipedia
€ 12.0
VAN WIJNENDAELE Jacques
Promenades insolites dans Bruxelles disparu
Broché, in-8, 145 pp., illustrations, cartes de 6 promenades, notes bibliographiques, bibliographie, registres personnes et lieux.
VAN WIJNENDAELE Jacques@ wikipedia
€ 20.0
VAN DEN KERKHOVE A., HOLLEBOSCH-VAN RECK Y.
Het Abdijhospitaal van de Bijloke Gent - Tentoonstellingcatalogus - 19 mei - 30 juni 1973
Gebrocheerd, grote in-8, 49 pp. + 6 buitentekstplaten, lijst van de 31 abdissen tussen 1229 en 1809, bibliografie.
Uitdrijving tijdens de Franse Revolutie op 7 maart 1798. (14)
VAN DEN KERKHOVE A., HOLLEBOSCH-VAN RECK Y.@ wikipedia
€ 16.2
STENGERS Jean, [BANNING Emile]
Textes inédits d'Emile Banning
Softcover broché In-8 107 pp. 3 planches hors-texte. Note: Banning (12/10/1836-1898) Jean Stengers (1922-2002). Rare.
STENGERS Jean, [BANNING Emile]@ wikipedia
€ 30.0
MORAVIA Alberto
De voyeur (vertaling van L'uomo che guarda - 1985)
3de druk in het Nederlands. Pb met flappen, in-8, 200 pp. Uit het Italiaans vertaald door Frédérique van der Velde. Thematiek: de ontkoppeling van liefde en seksualiteit, incest; zoals vaak bij Moravia zeer afstandelijk geanalyseerd; we aanvaarden vaak niet van een ander wat we zelf wel doen.
Moravia (°Roma 1907 +Roma 1990) was van 1941 tot 1961 de echtgenoot van Elsa Morante (1912-1985).
MORAVIA Alberto@ wikipedia
€ 15.0
MALAPARTE Curzio [ps. SUCKERT Kurt Erich]
Kaputt. Vertaald en van een nawoord voorzien door Jan van der Haar
Oorlogsdomein nr 14. Hardcover, gebonden, in-8, 611 pp., met portret van de auteur tegenover de frontispiece.
Curzio Malaparte (1898-1957), eerst fascist, keerde zich later fel tegen Mussolini en Hitler. Nog tijdens de oorlog schreef hij het weergaloze 'Kaputt', over het verwoeste Europa. Een boek vol ijzingwekkende beelden en onverwachte perspectieven op het fascisme. Na afloop van de Eerste Wereldoorlog had CM republikeinse sympathieën. Vervolgens was hij fervent fascist, maar in de jaren dertig stond hij alweer bekend als gevreesd criticus van het regime. Tijdens de eerste oorlogsjaren verwierp hij het fascisme en gaf hij openlijk uiting aan zijn vertwijfeling, zijn desoriëntatie en zijn woede over Mussolini en wat die met de Italianen had gedaan. (bron: Trouw, 16/7/2005). Bepaalde passages, bvb. hoofdstuk XV over pogroms in Soroca in Roemenië, zullen decennia later bevestigd worden door officiële rapporten (zie o.m. International Commission on the Holocaust in Romania, die het mededaderschap van Roemenen en vooral van Antonescu benadrukt). full report
Het boek benadrukt het culturele en morele verval van het eens zo toonaangevende Europa. De Amerikaanse troepen betreden een continent waarvan zij de betekenis niet snappen. Dat leidt tot clowneske situaties die met veel ironie worden beschreven.
Italiaanse uitgaven (niet exhaustief): 1944, 1948, 1950, 1951, 1955, 1956, 1960, 1966, 1972, 1979.
Tot nu toe konden wij vertalingen opsporen in volgende talen: Frans (1946, 1947, 1948, 1951, 1955, 1962, 1963, 1965, 1967, 1970), Spaans (Buenos Aires: 1950, 1958, 1962), Nederlands (s.d., 1946, 1968, 1972, 1983, Oorlogsdomein: 2005), Engels (1946, 1948, 1966), en Duits (1982). Zo te zien kwam de Duitse vertaling laat op de markt; dat kadert in de sfeer van 'das grosse Vergessen'.
MALAPARTE Curzio [ps. SUCKERT Kurt Erich]@ wikipedia
€ 35.0
HOLLAND James
Oorlog in het Westen - soldaten en burgers in de Tweede Wereldoorlog 1939-1941 (vertaling van The War in the West. A New History - 2015)
Vuistdikke paperback, in-8, 480 pp., illustraties, kaarten, bibliografische noten, tijdlijn/chronologie, interessante bibliografie, bibliografie, index/register.
Een andere kijk op WO II, vaak gebaseerd op getuigenissen van gewone mensen.

HOLLAND James@ wikipedia
€ 25.0
SLICHER VAN BATH Bernard Hendrik Prof Dr
De agrarische geschiedenis van West-Europa (500-1850)
6de druk. Aula-paperback, in-8, 416 pp., bibliografische noten, bibliografie, vele tabellen. Noot Lucas Tessens: over de verdeling van het grondbezit (p. 340-356) doet de auteur opmerkelijke uitspraken en wijst op het niet eenduidige begrip "eigendom"; hij wijst op een aantal methodologische problemen (bvb. grondbezit als % van opp. cultuurgrond of gehele opp. ?); hij opent zowaar een polemiek omtrent dit onderwerp en verwijt sommige van zijn collegae vooringenomenheid, waarvan hij zelf overigens niet vrij te pleiten is. Volgende uitspraak komt ons bijzonder kortzichtig voor: "(...) de kennis van de verdeling van het grondbezit draagt weinig bij tot een inzicht in de plattelandssamenleving, omdat de verpachters in veel gevallen geen deel uitmaken van die samenleving." (p. 341) In de zakenwereld zou kennis over het aandeelhoudersschap dus niet relevant zijn omdat aandeelhouders geen deel uitmaken van het zakenleven! Deze stelling lijkt ons onhoudbaar. Bovendien zal ze een (gewilde?) rem hebben gezet op Nederlands onderzoek naar de eigendomsverhoudingen in de landbouw. Slicher (°Leeuwarden 19100212 +Wageningen 20040927).
Toegevoegd: Overlijdensberichten in NRC Handelsblad dd. 2 en 5 oktober 2004.
Slicher wordt de grondlegger genoemd van de Afdeling Agrarische Geschiedenis van Wageningen Universiteit.

Van deze titel vonden wij volgende druk-jaren: 1960 (1ste), 1962 (2de), 1976 (3de), 1977 of 1978 (4de), 1980 (5de), 1987 (6de). Opmerkelijk is wel dat het aantal pagina's van alle drukken identiek is. Wil dit zeggen dat er nooit een herziene druk is geweest?
SLICHER VAN BATH Bernard Hendrik Prof Dr@ wikipedia
€ 20.0
NOORDEGRAAF Leo, VALK Gerrit
De Gave Gods. De pest in Holland vanaf de late middeleeuwen.
Hardcover, stofwikkel (Arnold Böcklin, Die Pest, 1898), gebonden in rood linnen, in-8, 283 pp., illustraties, bibliografische eindnoten per hoofdstuk, interessante bibliografie.
In bijlage 1 een lijst met jaren en plaatsen waar de pest heerste in de periode 1450-1668. In bijlage 3 een statistisch overzicht van het aantal doden per stad en uitgedrukt als pro mille.
Toegevoegd: enkele artikels over de pestepidemieën: Kijk, september 1980; Algemeen Dagblad 21 mei 1996; boekbespreking uit TvG 103, 1990; NRC Handelsblad 16 november 2001.
NOORDEGRAAF Leo, VALK Gerrit@ wikipedia
€ 25.0
VALGAERTS Eddy, MACHIELS Luk
De Keltische erfenis - Riten en symbolen in het volksgeloof
2de druk. Luxe-exemplaar, hardcover, geïllustreerde stofwikkel , gebonden in groen linnen met goudopdruk, in-8, 317 pp., illustraties, bibliografische noten, bibliografie, register van de eigennamen, register van begrippen, register van de plaatsnamen. Met Franse, Duitse en Engelse résumé.

De voorstelling op de stofwikkel: Das Schreckenshaupt, 1884-1887, van prerafaëliet Edward Burne-Jones. Een 19de eeuwse voorstelling van een Grieks mythologisch thema (Perseus en Andromedamet het hoofd van Medusa), geplaatst in een Keltische context: het onthoofde kop-motief, de achthoekige fontein, de groene appelbomen van Avalon. (herkomst: Staatsgalerie Stuttgart)

Met vergelijkend materiaal tonen de schrijvers gelijkenissen aan tussen de Keltische religie, het Middeleeuws Christendom en het moderne volksgeloof. Hun bevindingen resulteren in een heldere beschrijving van het volksgeloof als een samenhangende natuur- en wereldbeschouwing, eeuwenlang overgeleverd door onze voorouders in het oude Europa. Dit natuurgeloof werd langzaamaan christelijk getint en verdunt. Daar zorgde het kerkelijk instituut - als machtsapparaat - voor. Dit is een uniek document voor het Nederlandse taalgebied. Het confronteert ons met onze werkelijke aard, een 'herkomstbewustzijn', en voert ons naar de werkelijke wortels van onze cultuur. Die blijken niet christelijk maar Germaans en Keltisch te zijn. Het is een visie die verrast maar houvast biedt.
Het boek munt uit in helder taalgebruik.

In het register van de plaatsnamen komen volgende gemeenten meermaals voor: Borgloon, Brustem, Geel, Gent, Geul (NL), Gistel, Gundestrup, Hakendover, Hasselt, Helshoven, Kerniel, Kortessem, Luik/Liège/Liége, Maastricht, Odiliënberg, Orp-le-Grand, Parijs/Paris, Rijkel, Rome/Roma, Sint-Truiden, Temse, Tongeren, Trier, Wintershoven, Zepperen
VALGAERTS Eddy, MACHIELS Luk@ wikipedia
€ 30.0
ROBB Graham
De ontdekking van Frankrijk (vertaling van The Discovery of France : A Historical Geography from the Revolution to the First World War - 2007)
2de editie. Uit het Engels vertaald door Suzan de Wilde. Paperback, in-8, 463 pp., illustraties in ZW en kleur, kaartjes, doorgenummerde bibliografische eindnoten, chronologie 1532-1918, bibliografie, zaken- en personenregister, topografisch register.

De auteur beschrijft de woeste uithoeken van het land, de levens van de inwoners, waar mogelijk door hun eigen ogen gezien, en het proces van 'binnenlandse kolonisatie' wanneer de politieke, sociale en culturele rol van Parijs gaandeweg groeit vanaf het eind van de 17e eeuw tot vroeg in de 20e eeuw.
Het boek werd bekroond met de Royal Society of Literature Ondaatje Prize.
Het Handelsblad noemde het 'een even speelse als diepzinnige openbaring'.
ROBB Graham@ wikipedia
€ 30.0
STICHTING VLAAMS ERFGOED, HOFLACK Marijke, VAES Nadine
Monumentengids 1997
2de volledig herwerkte uitgave. Paperback, in-8, 336 pp., illustraties, bibliografische noten, bibliografie, registers.
Geeft een mooi overzicht van 450 oude gebouwen die in Vlaanderen geklasseerd zijn. In totaal zijn er in Vlaanderen 6.000 beschermde monumenten.
Speciale aandacht gaat naar 90 kerkgebouwen.
Het boek werd samengesteld aan de hand van informatie van de verstrekt door de gemeentebesturen.
Een voorbeeldige opbouw per provincie en per gemeente, met volledig adres. Handig werkinstrument.
STICHTING VLAAMS ERFGOED, HOFLACK Marijke, VAES Nadine@ wikipedia
€ 10.0
FAULKNER William
Het gangstermeisje Temple Drake (vertaling van Sanctuary - 1931)
Paperback, in-8, 286 pp.

William Cuthbert Faulkner (New Albany (Mississippi), 25 september 1897 - Oxford (Mississippi), 6 juli 1962) was een schrijver uit Mississippi en winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur in 1949.
FAULKNER William@ wikipedia
€ 12.5
Scoops
TESSENS Lucas - Media Expert Research System - TimelineJS - Knight Lab
Het eindeloos GESJOEMEL in België: een OVERZICHT
ID: 202303042240
Reeds enkele jaren houden we het gesjoemel in België (en daarbuiten) in het oog. De berichten zijn echter verspreid over talloze 'records' in de database. Hieronder zetten we ze in verkorte vorm op een TIJDLIJN (notatie YYYYMMDD, descending/aflopend). En we hebben niet alles genoteerd. U moet er vooral op letten dat u niet depressief wordt ...



Pro memorie: In 1997 publiceerde Dirk Barrez zijn ophefmakend boek 'Het land van de 1000 schandalen. Encyclopedie van een kwarteeuw Belgische affaires'. Het gesjoemel is dus niks nieuws. Het neemt andere vormen aan, dat wel. Maar gesjoemel wordt aangedreven en in stand gehouden door drie universele factoren: geld, sex en domheid. We dobberen immers rond op een narrenschip en loven de zotheid. Als we aan land gaan leven we verder in het land van de dwazen.

Land: BEL
Categorie: HISTORY BELGIUM - GESJOEMEL
TESSENS Lucas (content), TESSENS Manu (CMS/ICT)
KLOOSTERKAART: Boeken, bibliografische referenties en feiten over opgeheven/afgeschafte abdijen en kloosters in België - MONASTERIES BELGIUM @ mers.be - De kaart werd al meer dan 2.300 keer geconsulteerd - Op 9 maart 2023 kreeg ze een update
ID: 202106310000
Klik op de kaart hieronder en u krijgt ze uitvergroot én dynamisch te zien. Zoom in op het gebied dat u interesseert. Klik dan op een icoontje in de kaart: U krijgt het boeknummer en de titel te zien, maar ook historische gebeurtenissen zijn in de kaart te vinden.
De ligging van de abdijen, kloosters en priorijen is gegeorefereerd tot op straatniveau, c.q. huidig perceelsniveau (decimale breedte lengtegraad). Vaak gaat het om de ligging van ruïnes (bvb. Villers-la-Ville, Aulne), restanten van complexen die een heel andere bestemming kregen (omgebouwd tot een fabriek, een kasteel, een school of een hoeve), gebouwen die geheel verdwenen zijn (bvb. de grote Sint-Michielsabdij aan de Scheldekaai te Antwerpen).
De kaart bevat VIER zogenaamde 'lagen' die naar believen samen of afzonderlijk kunnen getoond worden (klik op het icoontje links bovenaan in de grijze balk).
DE EERSTE LAAG is die met boeken over de abdijen en kloosters. (marker = groen-wit boek-icoontje); bij een 'click' op de marker opent zich links een venster met de essentialia over het boek; de toegevoegde link voert u naar de volledige beschrijving van het boek.
DE TWEEDE LAAG is die met gedateerde feiten over de ligging van kloosters, uitdrijvingen van de kloosterlingen, de boedelbeschrijving, de verkopen als 'nationale goederen', etcetera. (marker = witte ster op groen cirkeltje) Alle vernoemde feiten hebben in onze database een of meerdere bibliografische referenties tot op pagina-niveau.
DE DERDE LAAG bevat de bibliografische referenties van boeken die we niet (meer) aanbieden. (marker = rood-wit boek-icoontje). Voor de constructie van deze laag konden wij ook rekenen op de gewaardeerde medewerking van onze collega Pieter Judo van Antiquariaat De Lezenaar te Hasselt. Hij bouwde in de loop der jaren een grote expertise en collectie op rond religie, theologie, kloosters en abdijen. Wij zijn hem zeer dankbaar voor het aanleveren van bijkomende bibliografische referenties.
DE VIERDE LAAG toont u waar de twaalf Statenabdijen van Brabant lagen. (marker = kruis) Zij waren de dominante grootgrondbezitters (hun domeinen omvatten duizenden hectaren) en hadden daardoor veel politieke macht én zeggenschap op het terrein en over hun pachters. Je kon de abdij maar beter te vriend houden!

Om alle icoontjes (ook wel 'markers' genoemd) bij een bepaalde plaats te zien, dient u zo diep mogelijk op de Google map in te zoomen.





Bouwwerf: methodiek, updates en bijsturing
Let wel, deze kaart is nog steeds in opbouw. De kloosters en abdijen, gelegen in het huidige Waalse Gewest (waar de Maas een levensader is), zijn verwerkt in de achterliggende database. Er is nu een update aan de gang over Brussel-Hoofdstad (bronnen 19890085, 202104141358 en 202303081252). Vervolgens zullen we nog dieper graven en een dubbele controle uitvoeren op de ligging van abdijen en kloosters in de 'grote' steden: Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven, Mechelen, Brussel/Bruxelles, Liège, Namur, Charleroi, Mons. De coördinaten zijn moeilijker vast te leggen omdat in een verstedelijkt milieu de mutaties (gehele of gedeeltelijke afbraak, herbestemming, verandering van straatnamen, etc.) groter zijn dan op het platteland. Een mooi voorbeeld daarvan is 'Het verloren klooster van Hoboken', inmiddels een deelgemeente van Antwerpen, waar de industrialisatie zorgde voor veel afbraak en een grondige wijziging van het landschap.
Updates van de kaart gebeuren volgens een strak stramien waarvoor een handleiding werd geschreven (interne record 202102161224) en procedures werden vastgelegd. Elke 'laag' van de kaart wordt immers aangestuurd door een periodieke extractie uit de database en daarvoor worden in de 'queries' vaste parameters gebruikt. In een latere fase zal gewerkt worden aan het integreren van het verzamelde iconografisch materiaal.
Op 27 maart 2021 kreeg de kaart een forse update en steeg het aantal getoonde items van 245 naar 514, meer dan een verdubbeling dus van de gevisualiseerde informatie. Vooral het aantal bibliografische referenties kende een uitbreiding: van 42 naar 242 titels. In de aansturende database zijn een aantal correcties doorgevoerd.
Op 9 maart 2023 werden in de database 624 records mét GPS-coördinaten geteld (query: gps not empty, land = BEL, CATEGORY = monastery); de kaart kreeg op die datum een update.
Tenslotte werd door MERS een programma geschreven waardoor de 'markers' elkaar niet meer kunnen bedekken wanneer GPS-coördinaten identiek zijn. ALLE 'markers' zijn nu zichtbaar en aanklikbaar. Voorwaarde is dat u voldoende inzoomt op de plaats die u interesseert.


Superrijken
Het zal duidelijk zijn dat we ons vooral richten op de materiële en economische belangen van abdijen en kloosters en dat we spirituele aspecten niet belichten. Die laatste waren o.i. een scherm waarachter met enorme opgepotte vermogens en toenemende machtsconcentraties werd gespeeld. Zowel keizerin Maria Theresia als haar zoon Jozef II wilden die macht inperken (het woord 'breken' gaat te ver) en rekenden daarvoor op hun regeringen te Brussel. Het is dan ook ironisch dat Jozef II mee een beweging op gang bracht, die 'in fine' zijn eigen zus, Marie-Antoinette ('l'autrichienne'), en zijn schoonbroer, Louis XVI, letterlijk de kop zou kosten.

Twee kaarten uit 2005
Onze interesse voor dit thema gaat terug op onze research, uitgevoerd tussen september 2004 en maart 2005. Die kreeg zijn neerslag in het artikel 'De herschikking van het onroerend goed op het einde van de 18de en het begin van de 19de eeuw'zie boeknummer 20050077 , verschenen in het jaarverslag 2004 Onroerende Voorheffing (Belastingdienst voor Vlaanderen). Daarin belichtten wij toen o.m. de afschaffing van kloosters onder het bewind van keizer Jozef II en de nationalisatie van abdijen en kloosters tijdens de Franse Revolutie en de Franse bezetting en annexatie van de Oostenrijkse Nederlanden en het Prinsbisdom Luik.
Die beide ingrepen hebben we toen in kaart gebracht mits een projectie op de fusiegemeenten van het Vlaamse Gewest met daarbij de nominatieve opsomming van de afgeschafte kloosters. Dat gebeurde met software van Arcview. De inkleuring van de kaarten kon weliswaar vanuit een frequentietabel worden aangestuurd, maar voor het prepareren van een persklare kaart in A3-formaat moesten die toch nog langs een tekenprogramma (Photoshop) passeren. Gelukkig konden we daarvoor een beroep doen op de dienst AEGIS van de intercommunale CIPAL. Beide kaarten kunt u zichtbaar maken door hier te klikken. Dit terzijde.

De bronnen, geconsulteerd in 2004-2005
Oriënterende gesprekken met archivarissen van Grimbergen, Affligem en Postel. Oriënterende bezoeken aan enkele Waalse abdijen. Aankoop, consultatie en verwerking van de 23 delen van het befaamde 'Monasticon belge', met focus op de data over afschaffing (voor een aanzienlijk aantal abdijen stelden we merkwaardige lacunes vast). Aankoop bij het Rijksarchief van een microfilm van het rapport de Kulberg (1785), dat 110 abdijen en kloosters auditeert. Overzichtswerken over abdijen, kloosters en religieuze orden (Michel - 1923, de Moreau - 1952, Poumon - 1954, d'Haenens - 1973, Delmelle - 1973, Colinon - 1979, Van Remoortere - 1990, Lemmens - 1995, etc.); het zijn werken van ongelijke kwaliteit, zeker wanneer het erop aankomt de sites te georefereren. Overzichten per gewest, provincie, streek. Lokale geschiedenis. Bibliografische werken. Overzichten van (al dan niet beschermd) onroerend erfgoed: bijvoorbeeld de reeksen 'Inventaris van het Cultuurbezit', de uitgave 'Monumentengids' van de Stichting Vlaams Erfgoed (SVE) en 'Le patrimoine monumental de la Belgique'. Monografieën over welbepaalde abdijen en kloosters; die zijn niet altijd accuraat in de datering van gebeurtenissen of mijden gewild of ongewild de 'moeilijke periode' van de verkopen van 'zwartgoed'. Encyclopedische werken. Studies over de regeerperiode van Jozef II (en in mindere mate die van Maria-Theresia). Studies over de Franse Revolutie, het Frans Bewind in onze 'départements' en over de niet te omzeilen figuur van Napoléon Bonaparte (met nadruk op zijn juridische en administratieve hervormingen). Enkele specifieke en diepgravende studies over de verkoop van nationale goederen (op één hand te tellen). Inventarissen van het Algemeen Rijksarchief aangaande afgeschafte kloosters en abdijen, hun bewaarde archieven/bibliotheken en de affiches van de verkopen.






Zwartgoed
De kloostergebouwen en gronden, 'nationale goederen' geworden, werden openbaar verkocht, pakweg in de periode 1787-1800. In het katholieke Vlaanderen fluisterden de mensen toen over 'zwartgoed', een woord om aan te duiden dat de onroerende goederen onrechtmatig geconfisceerd en verworven waren. Het bleef overigens een heet hangijzer en een taboe-onderwerp in de Belgische historiografie. Want, was de aankoop van zulk 'zwartgoed' geen vorm van collaboratie met de anti-kerkelijke Franse bezetter geweest? Was de religie, ja zelfs het geloof in God, niet onherstelbaar beschadigd? Was het allemaal geen uiting van de botsing tussen Kerk en Staat, uitgelokt door de wat naïeve Jean-Jacques Rousseau en de perfide Voltaire, en vorm gegeven door een verrader uit eigen katholieke rangen, met name Talleyrand? En was het Concordaat van 1801 tussen Napoleon en het Vatikaan geen valse 'entente', het aanvaarden van smeergeld door de gezalfde Paus hemzelve? Was een pastoor, die betaald werd uit de staatskas, wel een echte zieleherder of eerder een ambtenaar die zich plooide naar de hand waaruit hij een aalmoes ontving? En wat was een bisschop anders dan een gekostumeerde vazal van de nieuwe rijken, zij die spuwden op het volk?

P.S.
Nederland heeft sinds 2017 een volwaardige kloosterlijst (database) en een aansluitende digitale kloosterkaart. Die kwam tot stand o.l.v. dr em. Koen Goudriaan (VU). Door het feit van de Reformatie verschilt de situatie aldaar erg van die in België. In de 16de eeuw werden in Nederland alle kloosters afgeschaft. Hun goederen werden door de staat geconfisceerd. De meeste hedendaagse Nederlandse kloosters zijn niet ouder dan 150 jaar.


Een kort essay
Waar kwam die gekke Hollander, die Willem, plots vandaan? Opnieuw een koning ergens in een verre stad? Wat kon die keeskop voor ons landeke anders betekenen dan nieuwe belastingen en nog meer combines tussen Brussel, Londen, Parijs en Amsterdam? Hoe kon dat nu, ne protestant, waarvan niemand wist dat hij bestond?
En wie zou er voor de armen zorgen die vroeger al eens een penning of een brood kregen aan de halfgeopende zware deuren van kloosters en abdijen? Kon een burgerlijke liberale staat, gedomineerd door de grootgrondbezitters en de adel, met een nieuwe koning op de koop toe, misschien een antwoord verzinnen op de vraag naar brood en bier? Hoe moest het nu verder met het onderwijs, die uitvinding om jongeren net dom genoeg te houden om de lastige vragen over de verdeling van macht en rijkdom niet te laten opborrelen in hun hersenmassa? En ja, van massa gesproken, hoe hield je die in bedwang, verstoken van licht en 'Verlichting', nauwelijks in staat te overleven, als beesten, altijd bereid om rel te schoppen in dienst van de hoogstbiedende of de meest belovende agitator, buigend voor de baron en even later, laveloos aan de toog, scheldend op de patrons en de huisbazen en op de baron en zijn stoefende 'madam', vergetend dat enkele straten verderop tien kinderen en een veel te vlug oud geworden wijf op zijn loonzakje zitten wachten in een krocht, kijkend in de grote holle ogen van het meisje achter de tapkast, zij die alles begrijpt zelfs als je stevig in haar billen knijpt, zij die na zijn negentiende jenever de godin Diana wordt, die de jacht voor open verklaart, ware het niet dat noch zij, noch hij een geweer bezat, anders zou het hoge volk eens wat meemaken ... ?



Land: BEL
door TESSENS Lucas - Media Expert Research System
Geschiedenis van Angola - In opbouw
ID: 202002161831
Voor de afvoer van grondstoffen uit Katanga is Angola van cruciaal belang.







Land: AGO
TESSENS Lucas - MERS - TimelineJS
1 juli 1962: onafhankelijkheid Rwanda (BEL) + chronologie tot het presidentschap van Paul Kagame
ID: 196207017421
Om de oorlog in Oost-Congo te begrijpen, moeten we ook eens over de grens naar Rwanda kijken.



Land: RWA, BEL, FRA, USA
News Items & Facts
LT
Frankrijk glijdt af naar een presidentiële dictatuur. 49.3 is het tovergetal.
ID: 202303172218
Land: FRA
DS
Nadat ook al Kenia en Burundi troepen naar Oost-Congo stuurden om een staakt-het-vuren af te dwingen, arriveren binnenkort ook Angolese militairen in de regio.
ID: 202303130861
Land: COD
nws
huiszoekingen bij geschorste griffier van het Waals parlement, Frédéric Janssens - ook in zijn villa in Zuid-Frankrijk
ID: 202303091169
Land: BEL
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
nws
4 maart 2023: Macron clasht met Tshisekedi tijdens persconferentie in Kinshasa
ID: 202303040378
En conférence de presse avec le président congolais Félix Tshisekedi, Emmanuel Macron a adopté une posture et un ton qui ont fortement déplu à son homologue. En cause notamment, l'affirmation selon laquelle "depuis 1994, ce n'est pas la faute de la France, si vous [les Congolais] n'avez jamais été capables de restaurer la souveraineté ni militaire, ni sécuritaire, ni administrative de votre pays".


Land: COD
LT
Belfius gaat een dividend van 385.000.000 euro uitkeren aan de staat (wij allen dus)
ID: 202303031219
Enige tijd geleden wilden de politici Belfius nog privatiseren via een beursgang, remember?
Om de vriendjes een plezier te doen.
We schreven toen
Land: BEL
nws
Overbetaalde gepensioneerde kamervoorzitters (Bracke en De Croo) en hoge ambtenaren - Parlement gaat de mist in want wist wat er gaande was
ID: 202303031210
De PVDA/PTB levert puik oppositiewerk.
We leven effictief in een Graailand.
Land: BEL
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
LT
Van de boeken van Roald Dahl moet je afblijven
ID: 202302211111
Het herschrijven van boeken is censuur.
Het verbieden van boeken is ook censuur.
Waar zijn we mee bezig?
Heel het woke-gedoe begint mij mateloos te vervelen.
Heeft de GEDACHTENPOLITIE ook een adres ?
Land: GBR
nws
20 februari 2023: nog een zware aardbeving (6,4) aan grens Turkije - Syrië
ID: 202302202345


Ondertussen groeit de onvrede over het immobilisme van Erdogan. We zitten hier immers in HDP-territorium, m.a.w. de Koerden.
'Hij vertoefde ten behoeve van de camera's nauwelijks 30 minuten in het rampgebied', zo zegt men.
nws
19 februari 2023: Rosa Naesens (1926-2023), weduwe van Leo Tindemans, overleden. R.I.P.
ID: 202302194512
nws
11 februari 2023: Qatargate: Marc Tarabella (PS) zit in de cel
ID: 202302111357
Bendevorming, witwassen en corruptie.
Land: BEL
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
nws
zware aardbeving (7,8) aan grens Turkije - Syrië
ID: 202302061013
Land: TUR
MELENCHON Jean-Luc
Le 5 février 2023 avait lieu la séance inaugurale de l'Institution La Boétie, fondation insoumise qui lie combats politiques, production intellectuelle et artistique.
ID: 202302055679



Une fois n’est pas coutume, je vais lire comme je le faisais dans les Assemblées lorsque le temps était minuté. Je le ferai d’autant plus que j’ai appris très récemment que je parlerais le dernier. Je demande à chacun d’entre vous ce que ça lui ferait de savoir qu’il parle après Abdourahman Waberi et Annie Ernaux. Il faut donc que l’émotion reste contenue dans la stabilité de l’écrit.

Car parler après vous tous, est une mission singulière.

Comme vous tous, je crois à la force de l’esprit humain, à la gloire de ses expressions, à la continuité de ses efforts d’émancipation.

Je le sais comme vous, que quand l’humanité, comme c’est le cas aujourd’hui, cherche son chemin à tâtons, les consciences librement insoumises par l’effet de l’art et des sciences, marchent sur nos premiers rangs.

Voilà pourquoi un homme politique peut se sentir dérisoire au moment de parler après vous tous, après Abdourahman Waberi, après Annie Ernaux.

Mais les lieux eux-mêmes aussi, pour peu qu’on soit capables de ressentir l’Histoire, et pas seulement de l’étudier et de la connaitre, ces lieux ajoutent au sentiment étrange qui m’a pris en préparant ce texte.

Ce réfectoire a reçu, à partir d’avril 1790, « la Société des Droits de l’Homme »…. et du Citoyen » sans lesquels ces droits ne sont rien. Cette société que l’on a surnommée ensuite le « Club des Cordeliers ».

Ici ont parlé avant nous George Danton, Camille Desmoulins, Jean-Paul Marat, Hebert, Chaumette. Des noms qui pour beaucoup d’entre nous, dans l’ensemble de la Révolution, claquent comme des drapeaux.

Cela vous le saviez.

Mais combien savent ici que s’exprima aussi le seul mouvement politique, féminin et féministe, de toute la Révolution. Celui qui s’assemblait dans la « Société des citoyennes républicaines révolutionnaires » de Paris. Non seulement Théroigne de Méricourt, mais Pauline Léon, chocolatière et Claire Lacombe, actrice.

Elles animaient ce groupe révolutionnaire, non mixte. Elles réclamaient le statut de citoyennes et le droit…. au port d’armes pour former des brigades féminines de défense de la révolution.

Encore une fois, le nom des femmes du peuple et leur radicalité a été effacé et souvent remplacé par celui des femmes de la haute société, toujours mieux recommandées, à leur époque comme à la nôtre.

Certes ces clubs furent ensuite indignement interdits. Mais, les femmes révolutionnaires, du temps de leur action, ont donné son sens complet à la grande révolution de 1789 !

Leur silence aurait relativisé, amoindri l’onde de choc qui travaille encore ce peuple et une partie du monde, et qui a jailli de la grande révolution de 1789.

Dans cette salle, on a voté avant l’Assemblée et avant toute autre organisation, la déchéance du roi après sa fuite à Varennes. Ici on a lancé la première pétition pour la proclamation de la République en France.

Ainsi, les voix entendues avant moi et les lieux qui nous reçoivent ont ouvert un chemin. Et nous venons assumer la continuité de son fil conducteur sous l’égide d’Etienne de la Boétie.

II

Le jeune insoumis du seizième siècle, écœuré par la barbarie de la répression des « pitaux », les piteux, pauvres gens s’insoumettant à la taxe sur le sel, rédigea à 18 ans le discours montrant comment les tyrans et les monarques de toutes sortes sont d’abord forts de notre soumission.

Il montre comment cette soumission devient volontaire quand nous choisissons de faire taire l’instinct de liberté qui nous anime tous comme tout être vivant, humains et bêtes.

Lui, puis Marie de Gournay plaidant à la même époque « l’égalité des hommes et des femmes » devant la reine Médicis, c’étaient parmi d’autres, en pleine nuit des guerres de religions, la petite cohorte fondatrice de ce qui deviendra le siècle des Lumières, puis de la grande Révolution qui a eu un de ses nids dans ce lieu.

Eux, affrontait alors un obscurantisme alors hégémonique qui combinait, de la naissance à la mort, un pouvoir religieux avec un pouvoir politique.

Eux, affirmaient et argumentaient la thèse d’une idée radicale que nous continuons de faire vivre. Celle du manifeste de Pic de la Mirandole « sur la dignité de l’Homme ». Il voulait dire de l’être humain. L’idée qui travailla les consciences dans le siècle des Lumières puis culmina avec la Déclaration des droits et enfin avec la Commune de 1871 : l’être humain est son propre auteur.

Rien d’autres que sa liberté ne fera jamais son Histoire. Il lui revient donc de savoir librement et rationnellement s’il doit se soumettre ou bien s’insurger.

Il a ses repères : les droits fondamentaux de la personne humaine sont inaliénables ! Ils forment la seule base légitime qui doit tenir lieu de règle à tout pouvoir politique. Il doit les servir et les satisfaire.

Liberté, savoir, raison : les trois convergent dans la revendication d’égalité des droits sociaux pour y accéder. Cette feuille de route reste la nôtre.

III

Car à notre tour, nous affrontons un obscurantisme. C’est la doctrine néolibérale. Elle exige de nous une soumission complète à un ordre économique destructeur de l‘humain et de la nature au nom d’une pure superstition.

C’est la foi dans l’existence d’une « main invisible », celle du marché, seule capable, en tous points et sur tous les sujets, de répondre aux besoins humains. Bien sûr, il s’agit d’une idéologie dominante, venant après d’autres. Bien sûr elle est au service de la classe dominante. Mais elle est peut-être l’obscurantisme le plus prégnant qu’on ait jamais connu.

Car si les idées professées sont comme à l’accoutumée une justification de l’ordre existant, celles-ci s’incrustent dans notre corps, jusque dans nos manières d’agir nos gouts et nos comportements.

Nombre d’entre nous ici pensons que la phase ascendante de cette idéologie est achevée. L’impasse sur laquelle elle débouche à la vue de tous gagne les consciences.

Mais l’ampleur des dégâts dans le saccage de la nature comme dans la destruction des sociétés est considérable. Son effet est maintes fois irréversible, qu’il s’agisse du dérèglement climatique ou de l’extinction de la biodiversité.

De la baisse de la fertilité, le recul de l’espérance de vie en bonne santé, de la multiplication des zoonoses, et l’obscénité des fortunes face aux masses de dénués de tout, quand une personne dans ce pays possède autant que 20 millions d’autres, nous font voir l’amorce d’une crise de la civilisation humaine. Au moins une aussi fondamentale que connut celle de l’Ancien Régime.

Et cela au moment où le blocage des relations internationales par la logique de compétition pour l’appropriation des matières premières et la domination politique, mettent de nouveau à l’ordre du jour la possibilité d’une guerre totale et mondiale.

Absurde, ce système est capable de se nourrir de ses propres dévastations. Il est donc incapable d’assumer l’intérêt général. Il doit être remplacé au nom de cet intérêt général humain. Les conditions pour le faire sont dans l’émergence d’une volonté politique écologique et sociale majoritaire.

Elle ne peut se construire sans la contribution décisive d’une pensée critique globale alternative. Notre ambition, dans cette Fondation, est là.

IV

La doctrine néolibérale est un obscurantisme au sens littéral et radical du terme. Elle l’est dans tous les cas où le mot peut s’appliquer. Par exemple quand elle voudrait faire croire que l’histoire accomplit un destin déterministe.

Le terminus, la « fin de l’histoire », ce serait l’instauration du marché dans tous les domaines. Ennemi des règlements et des lois, la doctrine néolibérale est alors d’abord l’ennemie du pouvoir citoyen qui les formule. Le néolibéralisme a une vocation autoritaire du fait même de ses prémices. Mais il avance masqué.

Le plus grave vient quand on mesure, et dans ce moment d’esprit je le souligne, quelle inversion du sens de l’histoire de la pensée il met en œuvre. Ainsi quand l’idéologie néolibérale domine le champ de la production des savoirs.

Le néolibéralisme agit alors en ennemi du savoir scientifique quand il paralyse ou interdit la libre circulation des connaissances en les privatisant. Et quand il entrave de cette façon l’effet de culture cumulative pourtant à l’origine de la civilisation humaine !

Telle est la situation dans laquelle nous vivons avec la généralisation des brevets à la suite des accords de l’OMC en 1994. Ce droit de propriété sur les connaissances et les découvertes a été multiplié par trois.

Alors a explosé le nombre des domaines du savoir soumis au régime de la propriété privée exclusive des détenteurs de brevets.

Les questions les plus sensibles sont impliqués.

Ainsi depuis 2001 plus de 50 000 demandes de brevets ont été déposées sur les séquences génétiques ! L’office européen des brevets a déjà accepté en 2015 un brevet sur une tomate et une variété de brocoli. C’est un début. De nombreuses autres demandes existent. Elles reviennent à vouloir créer un droit de propriété privée sur des espèces entières de nombreux organismes vivant.

Il s’agit là d’une tendance de fond. Elle accompagne le développement d’un capitalisme tributaire vivant davantage de propriété intellectuelle abusive que de prouesses dans la production et l’investissement.

La conséquence de cet obscurantisme s’est constatée à propos des vaccins pendant la pandémie de covid19. Ici rappelons d’abord comment le partage gratuit par les chercheurs du monde entier des connaissances sur le virus est à l’origine ensuite de l’activité des laboratoires privés.

Ces derniers se sont pourtant approprié le bénéfice de la mise au point et de l’exclusivité de la vente des vaccins !

Cette vente limitée aux pays riches a permis mille dollars de bénéfices par seconde sans aucun retour sur la recherche publique qui l’a rendue possible ! Mais doit-on oublier comment, jusqu’en 1959, il était interdit en France de déposer un brevet sur un médicament ? À L’époque le savoir scientifique se partageait gratuitement et universellement.

Dans ce registre du poids du « marché » sur l’avancée du savoir, doit-on aussi oublier comment les recherches sur cette famille de virus furent abandonnée en France parce qu’elles n’offraient pas de perspective rapide d’entrée sur le « marché » ?

Ou bien, à l’inverse comment l’entreprise MG en déposant deux brevets sur deux gènes associés au cancer du sein a obtenu le droit d’interdire ainsi toutes les recherches sur ces deux gènes par les laboratoires hospitaliers et universitaires ? L’usage des tests ainsi produits par MG sont facturés entre 3 et 4000 dollars.

Le caractère criminel contre l’Humanité de la rétention des savoirs est avéré quand on apprend comment des compagnies pétrolières ont caché pendant quarante ans leurs connaissances scientifiquement établies sur les conséquences climatique désastreuse du recours aux énergies carbonées.

Obscurantisme ! Quand la précarité des chercheurs bride leur liberté, quand les appels à projets minent les financements pérennes de leurs travaux. Quand ils donnent le pouvoir au temps court de la rentabilité sur le temps long du savoir fondamental. Oui, le temps long. On n’a pas inventé l’électricité en essayant d’améliorer la bougie. Quand le crédit d’impôt recherche a pour premiers bénéficiaires la grande distribution du commerce et la banque.

Freiner la connaissance, empêcher la circulation des savoirs, rentabiliser l’ignorance, tel est la verité de cet obscurantisme néo libéral.

V

Le néolibéralisme est un obscurantisme quand il professe la nécessité d’une croissance productiviste sans fin dans un monde aux ressources finies

Et encore quand il prône l’attribution d’un prix à la nature. Mais ! Ni la composition de celle-ci, ni les conditions de sa pérennité ne peuvent se dissocier. Ils ne peuvent donc en aucun cas s’évaluer au détail !

Ne faudrait-il pas aussi qualifier cet obscurantisme de « criminel » quand il suscite des consommations qui rendent malades d’obésité et de diabète des millions de personnes, pour ne rien dire des cancers. Et cela en consacrant des sommes considérables à injecter des besoins artificiels par l’envoutement publicitaire.

N’est-ce pas un obscurantisme de prêcher le contraire de ce que montrent les faits concrètement observables ? Ainsi quand il prétend organiser toute l’activité de la société par le système des prix et de l’échange marchand ? Ou quand il intime à l’État de se retirer pour « favoriser l’entreprise privée » et sa folle « énergie ».

Non, l’activité humaine ne correspond que bien rarement à des critères de marché. Et sans doute l’activité humaine n’est-elle réellement humaine que quand elle est absolument gratuite, c’est-à-dire sans attente d’un retour sur investissement.

Et les domaines où il s’instaure désormais sont aussitôt en proie au chaos ! On le voit pour l’énergie ou les transports, l’éducation ou la santé. Autant de domaines ou l’économie de marché provoque des pertes de savoirs et de savoir-faire. Au prix d’un recul net de l’efficacité du service.

Non, l’État n’a jamais été aussi présent qu’aujourd’hui dans le financement, à perte, de l’économie de marché. Aujourd’hui il y injecte en France davantage d’argent dans les entreprises sans aucune contrepartie qu’au temps où il finançait la planification économique.

Aujourd’hui l’État donne davantage aux entreprises qu’aux ménages. Mais sa ponction est plus grande sur les ménages que sur les entreprises.

Le discours néolibéral est donc une négation du réel, un rideau de fumée pour masquer un détournement massif de fond public au service de la cupidité qui accumule sans aucun retour sur la société.

Voilà ce qui pourrait se définir aussi comme une forme particulière du parasitisme.

La légitimation des inégalités et de la prédation cupide sous couleur de loi de la nature économique et leur donner la figure d’une discrimination naturelle par le racisme, par le sexisme. N’est-ce pas ce que nous entendons par un obscurantisme social ?

VI

J’ai répété le mot « obscurantisme » parce que j’ai voulu dans ce moment où nous installons solennellement la fondation La Boétie, lieu d’esprit critique, souligner l’inconciliable qui sépare notre travail du néolibéralisme et de l’idéologie du marché capitaliste par tout et pour tous.

Notre sujet est la plénitude de l’être humain. Son accès à l’harmonie avec ses semblables et avec la nature. L’idéologie néo libérale et le marché réduit l’humain à la marchandise qu’il contient : sa force de travail. Il cherche à l’utiliser sans limite tout en la dépréciant sans cesse.

Nous en avons l’exemple sous les yeux avec la réforme des retraites. Elle prétend que le seul temps socialement utile serait le temps contraint de la production. Sans discuter aucun des aspects de cette réforme, je veux pointer comment il y a pour eux une légitimité évidente à vouloir davantage au temps libre et aux fonctions sociales et culturelles qu’il accomplit dans la vie. Une décision à rebours du progrès historique qu’a représenté la diminution par deux du temps de travail depuis un siècle et la multiplication par 50 de la valeur produite.

C’est un obscurantisme de demander de travailler plus pour produire plus. Non, il faut travailler moins pour travailler tous et mieux et réduire la part incroyable du gâchis dans la production, la distribution et la consommation. Gâchis masqué, nié parce qu’il est compté comme un « plus » dans le PIB. Un Français consomme 26 kilos d’équipement électrique et électronique par an et doit en jeter 21 kilos la même année.

35% des dix millions de tonnes de déchets alimentaires par an sont perdus dans la production des industries agro-alimentaires et dans la distribution commerciale.

L’idéologie néolibérale est un système d’idée au service d’un régime politico-économique qui réduit les êtres humains à une seule fonction : consommer, et à un seul statut socialement utile : être un client et bien sur un client actif.

Quel monde alors ! Un monde où règne une seule valeur, une seule norme, une seule beauté à contempler, un seul désir légitime à exprimer sans limite. C’est la marchandise !

La marchandise est devenue un absolu, un idéal. Toujours disponible, toujours légitimement exigible, sécable, transportable, évaluable en monnaie, provisoire mais répétitive comme le désir qui en est la source, jetable aussi, comme tout ce qui encombre le besoin déjà satisfait.

La marchandise n’est pas un « en dehors de nous » mais un rapport social et intime qui peut tout englober tout reformuler l’être humain s’il n’y prend garde et n’allume pas les lumières de la raison face à l’obscurité des pulsions de la consommation.

Les modes d’emplois y sont une culture, une façon de se comporter, un signal de conformité sous le regard des autres. Les possessions y sont une sculpture de soi. Dans ce monde, l’être humain, ses contradictions, ses fantaisies, ses raisons et ses déraisons, dans cette complétude que je viens de nommer, dans ce désordre fécond qui est simplement la vie est une espèce en voie de disparition.

Quand l’avoir devient la seule manière d’être, le consommateur absorbe l’humain, le client efface le citoyen, la pulsion remplace la raison. Triple néant de sens humain. Triple disparition de l’humain.

A côté du transhumanisme qui prêche une hypothétique perfection individuelle là où nous, depuis Pic de la Mirandole et La Boétie mais surtout depuis Rousseau croyons à la perfectibilité collective permanente, voici surgir l’inhumanisme néolibéral. Il n’y a plus d’êtres, il n’y a plus d’échanges, il n’y a que le marché.

C’est le monde ou l’humain organise sa disparition comme sujet de son Histoire. C’est le monde qui s’évalue dans le niveau du PIB ou ne compte aucune des choses importantes : ni le niveau d’éducation, ni l’état de l’environnement, ni la santé des populations, ni le bonheur de vivre.

C’est la doctrine qui fait de ses pulsions et de ses désirs préfabriqués le tapis roulant de l’accumulation capitaliste.

VII

En face de quoi l’esprit critique que nous construisons et que nous voulons construire, chacun à notre manière, dans la liberté absolue de notre diversité, chacun part le chemin de ses propres savoirs, formule un Nouvel Humanisme.

La vie de l’esprit est notre front de lutte.

Notre fondation assume le projet d’être entièrement au service de la pensée critique du système dans lequel nous vivons.

Sans les outils sérieusement élaborés de cette pensée critique on ne peut comprendre ce qui se passe et encore moins sortir de l’impasse dans laquelle le système a enfermé l’humanité.

Ainsi que l’a formulé Kant : le pratique sans la théorie est aveugle, la théorie sans la pratique est absurde.

Et de cette manière, nous pensons formuler, au fil du travail de pensée, un « nouvel humanisme ».

Celui de notre temps. Bien sûr il dit de nouveau que les êtres humains sont les seuls auteurs de leur histoire et de leurs êtres. « les humains sont tels que les a fait leur culture » dit La Boetie Mais il le fait en assumant l’implication complète de l’humain avec tout le vivant dans un destin commun qui ne sépare pas les humains des animaux, ni d’une forme quelconque de la vie.

Et il doit le faire en documentant sans trêve l’absurdité dévastatrice du système. En produisant dans tous les domaines les éléments de compréhension alternative capables de nourrir l’action citoyenne et de reformuler la décision politique.

La pensée critique que nous travaillons est notre arme de démystification massive contre un système idéologique et un système économique basé sur le mensonge et l’abus de bien social et naturel.

Et c’est à la Boétie qu’il me faut emprunter pour un slogan de fin de discours dans le contexte de la grève générale de mardi prochain qui sera un grand moment d’esprit populaire. Et du grand rassemblement samedi prochain 11. Car personne ne s’y trompe, le refus de la retraite à 64 ans, c’est le refus d’un monde Nous qui ne voulons ni de la retraite à 64 ans ni de son monde, de cœur, de corps d’esprit, cessons de servir et alors nous seront bientôt libres.
Land: FRA
Knack
De ceo van Roularta en voorzitter van WeMedia, Xavier Bouckaert, waarschuwt tegen het schrappen van de subsidies aan bpost voor de magazines, een idee waarvoor de MR-voorzitter zich sterk maakt.
ID: 202302031209
Land: BEL
nws
Er komt een audit naar de bedeling van kranten en tijdschriften. Die moet duidelijk maken of in het verleden te veel subsidie is betaald aan Bpost. Dat heeft het kernkabinet beslist.
ID: 202302012344
Land: BEL
Categorie: MEDIA - GESJOEMEL
STATISTA
ChatGPT heeft 2,5 maand na de lancering al 1 miljoen gebruikers
ID: 202301311127
The conversational AI bot ChatGPT, that can produce human-like text, has been put to all kind of uses, from writing short stories, prose, music and term papers to programming basic code, solving math problems and doing translations. Other popular online services have generally taken much longer to hit the one million user mark. Instagram is among those which come the closest. The social media service achieved one million users in just 2.5 months, albeit measured via downloads of the app. Spotify and Dropbox also achieved the feat quickly - in five and seven months, respectively.
Src: Statista
NB
Crevits laat UGent (lege) brooddozen op school onderzoeken en dat gaat 150.000 EUR kosten
ID: 202301271355
Gaat de volgende stap zijn dat de arme kindjes nieuwe brooddozen krijgen? De CD&V heeft immers ervaring met plastic boxen.
Komaan, zeg.
Land: BEL
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
nws
Parket gaat 14 verdachten vervolgen voor gesjoemel bij verkoop van voetbalclub Anderlecht aan Marc Coucke
ID: 202301251135
Land: BEL
Categorie: SPORT - GESJOEMEL
LT
Duitsland gaat tank Leopard II leveren aan Oekraïne - Mogelijke gevolgen
ID: 202301242237
Daarmee belandt de oorlog mogelijk in een aanvallende modus. Afwachten hoe Rusland hierop reageert.
Waarnemers beweren dat Poetin niet mag winnen, maar ook niet mag verliezen. Bij winst staat hij aan de grens van Polen, bij verlies gebruikt hij een kernwapen. Moeten we dan maar hopen op een jarenlange loopgravenoorlog?
Land: UKR
nws
16 januari 2023: Gina Lollobrigida (1927-2023) overleden. R.I.P.
ID: 202301171622
Land: ITA
LT
17 januari 2023: Dirk Van Veen (65), die 35 jaar antiquariaat De Oude Wereld in de Ommeganckstraat te Antwerpen uitbaatte, ten grave gedragen. R.I.P.
ID: 202301171487
Dirk was een belezen man. Arm in de broekzak, rijk in het hoofd. Ik ontmoette hem wel eens op het bescheiden boekenmarktje op het Sint-Nicolaasplaatsje. Rest mij enkel de taak een gedichtje te plegen.

Hij was een van ons
In dienst van het boek
In dienst van de lezer
In mijmering ook
Misschien in stil verdriet
Een kennismaking met enkele woorden
Meer was het niet
Hij had een omweg nodig
Om bij de rand van de ander te komen
Een boek was zo'n omweg
Een trait-d'union
Land: BEL
LT
Nieuwe trend in mediatraining: je tegenstander gelijk geven
ID: 202301141745
Er is een nieuw trend zichtbaar in TV-debatten. Wanneer je opponent je aanvalt en confronteert met een reële fout, ga dan niet in de verdediging. Geef je gesprekspartner ten dele gelijk. Het haalt de polemiek uit het debat en ontmijnt de volgende vraag. Het verhindert dat je in het nauw wordt gedreven door een aanval die nog scherper geformuleerd is.
Land: BEL
TESSENS Lucas
Sint-Rombouts te Mechelen: de smalle weg naar de kerk
ID: 202301101436

foto LT
Land: BEL
LT
Mechelen: streetart in de Frederik de Merodestraat
ID: 202301101435
Land: BEL
LT
Kernenergie: de regering De Croo heeft zich ingeschreven in een studiesyndicaat, meer is het niet
ID: 202301092287
Of toch wel: we gaan ook de stockering van het kernafval meebetalen.
Of we nu garanties hebben tegen 2026? Misschien start morgen uw auto ook niet, aldus De Croo.
Land: BEL
nws
8 januari 2023: Aanhangers Bolsonaro bestormen Congres, Hoog Gerechtshof en presidentieel paleis in Brasilia
ID: 202301081488
Land: BRA
LT
Prins Harry doodde naar eigen zeggen 25 talibanstrijders in Afghanistan
ID: 202301070144
Hij bewijst zijn eigen domheid en spreekt daarmee een doodvonnis over zichzelf uit.
Ook aan de cocaïne, jongen?
Land: GBR
De Standaard - Marc Klifman
Hulpverleners op oudejaar bekogeld met stenen en beschoten met horizontaal vuurwerk
ID: 202301021251
Journalist Klifman schrijft daarover een laf verslag. Hij durft niet eens te zeggen dat de daders criminelen zijn. Wie feiten niet weet te benoemen en te kwalificeren, hoort niet thuis in de journalistiek.

Misschien moet Klifman het volgende boek eens lezen:
Land: BEL
Categorie: MEDIA - GESJOEMEL
TESSENS Lucas, TESSENS Manu
Happy New Year
ID: 202212311303
nws
Wouter De Vriendt mislukt ook in tweede poging om Congocomissie te redden
ID: 202212290325
Land: COD
nws
Servië en Kosovo bijna op voet van oorlog
ID: 202212281253
Land: SRB
Lucas & Manu Tessens
wij wensen onze klanten en alle andere mensen van goede wil een Zalig Kerstfeest
ID: 202212251332
Land: BEL
LT
Arco-aandeelhouders blijven zich opstellen als bedrogen spaarders en stappen met Deminor naar de rechtbank
ID: 202212241226
Ze zijn op weg naar de zoveelste uitspraak van onontvankelijkheid. De CD&V zal er geen garen meer bij spinnen.
Wij blijven erbij: een aandeelhouder is geen spaarder.
Land: BEL
Categorie: LAW AND ORDER - GESJOEMEL
LT
Terroristen aanslagen 22 maart 2016 zetten in Brussel hun proces naar hun hand
ID: 202212241213
Je kan dan twee discussies beginnen:
1) die over hun rechten binnen een rechtstaat die ze willen vernietigen;
2) die over hun arrogantie en het respect voor hun slachtoffers.

Ik heb zo het gevoel dat de publieke opinie er niet wakker van ligt.
Land: BEL
Tijd
Mediafin, uitgever van De Tijd, neemt het dataplatform 'openthebox' over
ID: 202212231110
Op een slimme manier brengt openthebox betrouwbare informatie over Belgische ondernemingen én ondernemers samen op 1 plaats.
Land: BEL
nws
Le journaliste Victor Castanet a remporté le prix Albert-Londres pour son enquête dévastatrice sur la maltraitance en maison de retraite qui met en cause Orpea, le leader des Ephad privés.
ID: 202212230941
Land: FRA
LT
De kliek van het IMF (Internationaal Monetair Fonds) wil dat België bespaart én gas en elektriciteit uit de index haalt.
ID: 202212221128
Dat betekent dan nog maar eens een verarming.
Het VBO juicht zoals gewoonlijk.
Land: BEL
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
LT
Er zijn vele gemeenten zonder geldautomaten en dat frustreert de Belgen
ID: 202212202234
De dienstverlening van Belgische banken aan kleinere klanten is lamentabel, maar dat willen ze niet toegeven.
Zijn de banken al vergeten dat wij (het volk) hen redden in 2008?
Zijn ze al vergeten dat ze voordien handig verpakte rommelkredieten op de markt brachten waar de hoge dames en heren in de raden van bestuur zelf niet de betekenis van verstonden?

Dat de banken ook een maatschappelijke rol te vervullen hebben, daar moeten ze blijkbaar met een wet aan herinnerd worden. Afgedwongen civisme is er geen.
Land: BEL
Categorie: BUSINESS - GESJOEMEL
LT
Congo-commissie mislukt - Het stond in de sterren geschreven
ID: 202212201011
Wouter De Vriendt (Groen) heeft duidelijk zijn verantwoordelijkheden en de kracht van zijn tegenstanders onderschat.
Overigens vinden wij nog steeds dat NIET het Belgische volk - en dus ook NIET het Parlement - zijn excuses moet aanbieden aan het Congolese volk.
En bovendien moet men de intellectuele eerlijkheid kunnen opbrengen om te zeggen dat - ondanks alle gemaakte fouten, misdaden en de uitbuiting - het kolonialisme ook positieve aspecten heeft gehad.


Hieronder de aanbevelingen van de voorzitter, die blijkbaar 'en bloc' moesten worden goedgekeurd. Alleen naïevelingen denken dat zoiets op het politieke forum mogelijk is.
Land: BEL
nws
Bestorming Capitool - Trump schuldig aan samenzwering en rebellie, stelt Capitoolcommissie
ID: 202212201000
Maar dat is slechts een advies, geen veroordeling. De procedures zijn immers ontworpen om de machthebbers uit de wind te zetten.
Land: USA
Categorie: POLITICS - GESJOEMEL
Tijd
Bpost stuurt dossier over krantencontract door naar parket
ID: 202212200938
Land: BEL
Categorie: MEDIA - GESJOEMEL